Akıl vahiyden üstün müdür?

Gazzali “Akıl vahiyden üstündür.” demiş. Allah Allah hayatının büyük bir bölümünü felsefeye düşman olarak geçiren Gazzali bunu nasıl demiş? Ne demek istemiş, nasıl üstündür, acaba kimler bu konuda ne demiş diye internette bir bakınayım dedim. Adamın teki; “İman akla ihtiyaç duymayan bir olgudur.” diye uzun bir yazıya giriş yapmış. Yav Has…. dedim içimden ama sonradan “Allah’ın varlığı somut delillerle gösterilirse zaten ona inanmak iman olmaktan çıkar.“ diye eklemiş. Eee tabii ki öyle, bunu bende böyle düşünüyorum zaten dedim ve ön yargımı çıkarıp okumaya devam ettim. Ama çokta tırt bir yazıymış.

Başka bir yazıda Gazzali’nin; “Aklımı o kadar genişlettim ki neredeyse kopacaktı. O zaman anladım ki, akıl sınırlıdır. Bir tür cinnet geçirdim ve neredeyse aklımı kaybediyordum. Sonunda Allah Resulünün rahmetine sığındım. Her şey berraklaştı. Sırrı keşfettim ve kurtuldum.” dediğini okudum. Hani ezoterik bakış açısıyla yazılmış olan “Yunus Emre Aşka Vardıktan Sonra Kanadı Kim Arar” kitabını okumamış olsaydım eğer derdim ki; “Aga Gazzali’de ne egoist adammış be!”

Bu arada İbn-i Rüşd’de; “Akıl dinden üstündür.” demiş. Eğer o zamanlar Twitter olsaydı Gazzali ve İbn-i Rüşd benim sırrımı çaldın diye kesin kavga ederdi…

Ben bu önermeyi nereden duydum? Celal Şengör’ün İslam’da bilim gibi bir video kesitinde denk geldim. O yüzden merak ettim bir araştırayım dedim ama maalesef önerme hakkında daha açık açık bir metin bulamadım. Bunun yerine megabaytlarca makaleler var. Yani istiyorlar ki İslam sırrına erişmek için emek sarf edelim. Özür dilerim Gazzali henüz İslam sırrına erişecek kadar okuma yapmadım, yapamıyorum çünkü sizin kitaplar çok ağır.

En son Farabi’nin İdeal Devlet kitabını okuyayım demiştim, nedeni ise belki devlet yönetiminin İslam’i şekilde ele almıştır, öğrenmiş olurum diye ama nerede… O da Allah sevgisini anlatan bir kitap çıktı. Hayır, Allah’ımı ben de seviyorum ama onlar çok ağır fikirlerle seviyorlar. Ben daha çok güzel bir şey olduğunda “Allah’a şükür”, kötü bir şey olduğunda “vardır bunda bir hayır” kadar sevebiliyorum.

Gazzali Akıl vahiyden üstündür demiş ama kusura bakmasın, benim aklım mevzu bahis değil. Ama başkasının aklı üstün olabilir tabii. Niye olmasın. Akıl, akıldan bile üstündür.