Kamu Spotu: Kolluk Kuvvetine Direnmemek Gerek

Yine başıma gelen ve gözlemlediğim bir olayı örnek olması maksadıyla paylaşmak istiyorum. Geçen günlerde göreve intikal ederken trafikte bir aracın makas atmak denilen sollama yöntemi ile trafiği tehlikeye attığına şahit olduk. Hatalı sollama yaparak trafiği tehlikeye atması yetmezmiş gibi birde magandalık yaparak trafikteki sürücülerin huzurunu kaçırıyordu. Olay şöyle cereyan etti; trafikte sinyal vermeden, diğer sürücülerin güvenliğini tehlikeye sokup, makas atarak ilerleyen bu sürücüye karşı korna ile tepki gösteren bir sürücü arasında gözle görülür bir şekilde çekişme meydana geldi. Makas atarak ilerleyen bu aracı (bu araca a marka araç diyelim), a marka aracın makas attığı başka bir araç (bu aracada b marka araç diyelim) ilk önce aşırı korna kullanarak ardından yakından takip ederek rahatsız etmeye başladı. Buna karşı a marka araç kendisine tepki gösteren b marka aracı rahatsız etmek için ani frenler yaparak tüm trafiğin güvenliğini rahatsız etmeye başladı. Yaklaşık 500-700 metre bu şekilde devam ettikten sonra aşağıda gördüğünüz yol ayrımına geldik ve a marka araç yolun sağından gidecekken, yolu ortalamış, soldan gidecek olan b marka aracın geçişini engellemiş ve sadece b marka aracın geçişini değil ayrıca tüm trafiği durdurmuştu. Maalesef tüm bu olanlara görev bölgemiz olmasa da kayıtsız kalamadık ve a marka aracı güvenli bir şekilde durmaya zorladık.

Aracı durdurduğumuzda, olay yerinden geçen bir polise de korna ve selektör yaparak durması için adeta kendimizi yırttık fakat polis memurları bastı gitti. Şans eseri iki üç dakika sonra aynı yoldan geçen motorlu polis ekiplerini durdurarak biz yardımcı olmalarını istedik. Bu esnada durduğumuz a marka aracın içindeki gençlere kimliğimizi ibraz ederek, onları neden durdurduğumuzu beyan ettikten sonra bu olayı neden üstelediklerini sorduk. Bize açıklama yapmak yerine, bizimle tartışmaya tutuştular. Sergiledikleri şüpheli davranışlardan dolayı kimlik beyan etmelerini istedik. Şahıslar, görev yetkilerimiz dışında olduğu için bize kimlik vermemekte direttiler. Sizin de başınıza gelirse diye belirtmek istiyorum ve bu yazıyı paylaşmamın asıl amacı zaten bu; kolluk kuvvetlerinin görevi kamu düzenini sağlamak olduğu için, kamu düzenini bozan bir davranışla karşılaştıklarında yetkili kolluk kuvveti gelene kadar olay yerinin güvenliğini sağlar, şüpheli ve tanıkların bilgisine başvurabilir. Buna yetkisi vardır. Direnmek sizi orada kolluk kuvvetine karşı haklı çıkarmaz, statü olarak bir üstünlük sağlamaz tam aksine sizi uyarmaya çalışan kolluk kuvveti personeli size olumsuz fikirlere ve hislere kapılarak durumu adli boyuta taşıyabilir. Bize verilen yetkileri sonuna kadar kullanacak olsak savcıya bilgi vererek alacağımız talimatlar doğrultusunda şahıslara emre aykırı davranıştan, kimlik ibraz etmemekten ve görevi yaptırmamaktan işlem yaptırabilirdik. Peki bu durum kimin kârına olurdu?

Hiçbir kolluk kuvveti sorumluğu olduğu vatandaşa karşı kullanacağı yetkileri son aşamasına kadar kullanarak toplumun huzurunu kaçırmak istemez. Uyarı yoluyla çözülebileceğine inandığı davranışlara inisiyatif gösterebilir. Fakat görevli memura direnmek bu ılımlı havayı tersine çevirebilir. Bu yüzden haklarınızı bilmiyorsanız biraz daha ılımlı olup ilk önce haklarınızı öğrenmeye çalışın, bir kolluk kuvveti sizden kimlik istiyorsa gayet açık bir şekilde şunu sorabilirsiniz; siz kimsiniz ve benden ne hakla kimlik istiyorsunuz? Kolluk kuvveti Polis Vazife Ve Salȃhiyet Kanunu’na istinaden sizi durdurabilir ve sizden kimlik ya da durdurma sebebine bağlı olarak gerekli belgeyi ibraz etmenizi isteyebilir. Sizi durduran kolluk kuvveti bu açıklamayı yapmak zorunda ve kendi kimliğini de ibraz etmek zorundadır. Bu yüzden temel düzeyde haklarınızı bilmeli ve haklı iseniz hakkınızı aramanızı tavsiye ederiz.

Biz polis arkadaşlarla birlikte durdurduğumuz şahısların genç ve tecrübesiz olduklarından dolayı haklarımızı sonuna kadar kullanmak istemedik. Trafikte göstermiş oldukları makas atmak ve trafiği tehlikeye atmak sebebiyle ilgili kânun maddelerinden trafik cezası keserek tecrübe kazanmalarını sağladık. Siz de trafikte karşılaştığınız bu durumları, mobese vb. kameralarla ispatlayabilecek iseniz yaşadığınız bu trafik ihlallerini ihbar etmeli ve trafiği tehlikeye atan bu sürücülerin tecrübe kazanmasını sağlamalısınız. Sinyal vermeden şerit değiştirmenin cezası 288 TL, makas atmanın ise 2 yıla kadar hapis ve 1.400 TL para cezasıdır. Cezalara itiraz edilebilir bu yüzden dediğim gibi mobese vb. kameralarla ispatlayabilecekseniz şikayet etmenizde yarar vardır.