Alıntı: Solon Yasaları – Atinalıların Devleti

Aristoteles’in Atinalıların Devleti kitabında Solon diye bir herif var. Herife acayip kılım. Kitapta tam olarak kimdir, nedir, ne değildir, nasıl böyle biri olmuştur falan anlatılmıyor ama anladığım kadarıyla Ferhan Şensoy’un Atatürk için dediği; “Atatürk, istese çok yakışıklı bir padişah olabilecekken, bize dev bir kıyak yapıp demokrasiyi armağan etmiştir.” sözlerini, Ferhan Şensoy o dönem yaşasa, Solon için söylerdi diye düşünüyorum. Çünkü Solon ve Aristoteles’te benzer tabirler kullanıyor. Üstelik Solon’un yaptıkları Atinalılar için gerçekten bir kıyak. O yüzden ey Atinalılar! İlk hedefiniz Akdenizdir, gözünüz İstanbul sayın Aydınlılar…

Apolitiklik Şerefsizlik Midir?

“…kentte bir ayaklanma çıktığında, çatışan iki taraftan birini desteklemek üzere silahlı mücadeleye katılmayanların atimos [şerefsiz] olarak mahkûm edilmesini ve siyasi haklarını yitirmesini öngören bir yasa çıkardı.”

Solon Yasalarında görüyoruz ki hiç bir Atinalı devlet yönetiminden uzak kalamaz, amannn banane be ne yaparlarsa yapsınlar diyemez. Aktif olarak devletin yönetiminde tabiri caizse her zaman ve her fırsatta aktif olacaktır. Aksi halde apolitik kalarak; “aman yesinler birbirlerini banane” diyen bir Atinalı atimostur. Hemde ağır atimostur. Mutlaka bir taraf olunmalı, taraf olmayanlar bertaraf edileceği gibi taraf olmayanlarda tarafsız taraf olarak mücadeleye katılmalılar ve skora oynayıp sonuca gitmelidirler. Düşünüyorum da 2023 seçimlerinde meydana gelen politik ortamda Solon Yasaları uygulanmasa bile taraflara bölünmüş halkın yanında taraf olmayanlar da, taraf olmuş halk tarafından şerefsiz olarak ilan edilmiyor mu?

Atatürk Müsün Be Adam!

Halk, onun toprağı yurttaşlar arasında yeniden bölüştürmesini, soylular ise eski ya da eskisine benzeyen bir siyasi rejim kurmasını bekliyordu. Ama o iki kesime de mesafeli durdu ve içlerinden birini hoşnut kılıp tiran olabilecekken, ülkesini kurtarmak uğruna en iyi yasaları yaparak iki kesimin de düşmanlığını kazanmayı yeğledi.

Aslında burada Aristoteles, Atinalıların Devletini anlatıyorum diyerek biraz Solon seviciliği yapmış. Çünkü olanı değil, kendi yorumunu katmış. Solon’un en iyi yasaları yaptığını iddia ediyor ama nedir bu iyi ondan bahsetmiyor. Şimdi iyide, hayat sadece iyi ve kötüden ibaret değildir, hayat siyah ve beyazın arasında kalan griliktir. Bakış açına göre değişen iyilik kavramını, ben devlet yönetimi anlatıyorum diye yazdığın kitapta kullanırsan o zaman taraflı bir yayın yaptığın kanısına varırım. Yinede ilk paragrafta dediğimi tekrar etmek istiyorum Ferhan Şensoy‘un Atatürk için dediği; “Atatürk, istese çok yakışıklı bir padişah olabilecekken, bize dev bir kıyak yapıp demokrasiyi armağan etmiştir.” sözlerini, Ferhan Şensoy o dönem yaşasa, kesin Solon için söylerdi.

Abi Nereye Gidiyorsun?

Yasalardan herhangi birini değiştirmek ve aynı zamanda ortalıkta dolaşarak düşmanlar edinmek istemediği için, on yıl geçmeden geri gelmeyeceğini söyleyerek, ticaret yapmak ve gezip görmek üzere Mısır’a yolculuğa çıktı. Atina’da kalarak yasaları yorumlamak zorunda kalmayı doğru bulmuyor, herkesin kabul edilen yasalara uyması gerektiğine inanıyordu.

Hey Solon efendi! Sana söyleyecek bir kaç şeyim var. Öncelikle neden yasaları yorumlamaktan kaçıyorsun? Neden devlet yönetimine katılmaktan kendini alıkoyuyorsun? Sen atimos musun (şerefsiz)? Nerede kaldı senin mücadelen, yasaları yaptım baba kaçar mı diyorsun? Asil bir Atinalı olarak koyduğun yasaları yerinde doğru uygulandığına şahit olmalı, onu yorumlamalı ve aktif olarak bu yasaların propagandasını yapmalısın. Atatürk cumhuriyeti ilan ettikten sonra senin gibi kaçsaydı ne olurdu? Çok büyük Atimossun Solon efendi hemde çooook… Hayır anlamadığım bir başka mevzuda 10 yıl diye gidiyor, kitabın sonuna kadar bir çok yönetim değişiyor ama Solon efendiden ses seda yok. 10 yıl sonra gelmiyor musun? Neden gelmiyorsun? Senin için Atina bumuydu yani. Sen gittikten sonra neler oluyor neler! Anarşikler yönetimi ele geçiriyor, millet tiran oluyor. Peki sen? Solon efendi Mısır’da zevkü sefa yapıyor. Hiç yakıştıramadım. Ben sana Atatürk gibi adam dedim be!